KAMU İHALE SÖZLEŞMESİ KAPSAMINDAKİ İŞLERİN YÜRÜTÜLMESİNDE GENEL KURALLAR
Kamu ihale sözleşmesi idare ile yüklenici arasında imzalanmış her iki tarafa da sorumluluklar yükleyen bir irade uyuşmasıdır. Sözleşme klasik bir özel hukuk metni olmayıp niteliği 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununda düzenlenmiştir. Ayrıca bununla ilgili çeşitli yönetmelikler ve genel şartnameler bulunmaktadır. Anılan mevzuatta da bir kamu ihale sözleşmesinin nasıl yürütüleceğine ilişkin kurallara yer verilmiştir. Bu çerçevede aşağıda anılan kuralların kısa bir özeti yer almaktadır.
Yüklenici, ilk olarak sözleşme ve eklerinde belirilen sürede idare tarafından verilen örneklere uygun bir iş programı hazırlamakla yükümlüdür. İhzarat ödenmesi öngörülen birim fiyat esaslı işlerde, iş programları imalat ve ihzarat iş programı olarak düzenlenecektir.
İş programında, resmi tatil günleri ile sözleşmesinde belirtilmiş ise, iklim şartlarından dolayı çalışmaya elverişli olmayan dönemler dışındaki bütün günlerin çalışarak geçirileceği göz önünde tutulur. Ancak, işin bitimi çalışmaya elverişli olmayan döneme rastlar ise idare yükleniciden, teknik şartları yerine getirerek işi tamamlaması için bu devre içinde çalışmasını isteyebilir.
Yüklenici işin yürütülmesi sırasında yeter sayıda işçiyi işyerinde bulundurmak zorundadır. Çalışan kişiler kural olarak alanında eğitim görmüş ve tecrübeli kişilerden seçilmelidir.
İhale dokümanında belirtilmesi kaydıyla, yüklenici ihale konusu işte çalışacak alt yüklenicilerin listesini idareye sunacaktır. 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 11 inci maddesi uyarınca ihaleye katılamayacak olanlar, 58 inci maddesi uyarınca ihalelere katılmaktan yasaklı olanlar ve 53 üncü maddesinin (b) bendinin 8 inci alt bendi gereğince alınacak Bakanlar Kurulu Kararında belirtilen yabancı istekliler ile 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 26 ncı maddesi uyarınca yasaklı olanların alt yüklenici olması mümkün değildir. İdare, alt yükleniciye ilişkin kararını onbeş gün içinde verecektir. İşin tamamı alt yükleniciye bırakılamaz ve alt yüklenicinin yaptığı işlerden dolaylı yüklenici sorumludur.
Sözleşmede bulunmayan işler ortaya çıktığında, ihale dokümanında ve/veya teklif kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının bedelleri ile sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave işlerin bedelleri yükleniciye ödenir.
Yeni fiyatın tespitinde,
a) Yüklenicinin birim fiyatlarının/teklifinin tespitinde kullanarak teklifi ekinde idareye sunduğu ve yeni iş kalemi/grubu ile benzerlik gösteren iş kalemlerine/gruplarına ait analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.
b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine/grubuna benzerlik gösteren analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.
c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan iş kalemleri/gruplarına ait maliyet analizleriyle kıyaslanarak bulunacak analizler.
ç) Yeni iş kaleminin/grubunun yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları, işçi ve makinelerin çalışma saatleri ile diğer tüm girdiler esas alınarak oluşturulacak analizler kullanılır.
Bulunan analizler yardımıyla;
a) Varsa yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif rayiçler.
b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçler.
c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar.
ç) İdarece kabul edilmek şartıyla, ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış uygulama ayına ait yerel rayiçleri kullanılarak fiyat tespiti yapılır.
Yeni fiyat yüklenici ile birlikte yukarıda belirtilen usullerden biri ile tespit edilerek düzenlenen tutanak idarenin onayına sunulur ve otuz gün zarfında idarece onaylanarak geçerli olur. Yeni fiyat tespitinde yüklenici ile uyuşulamaz ise taraflarca anlaşmazlık tutanağı düzenlenir ve anlaşmazlık idare tarafından on gün içerisinde Bayındırlık Kuruluna intikal ettirilir. Bayındırlık Kurulu tarafından tespit edilen fiyatın iki tarafça kabulü zorunludur.
İşin yürütülmesi sırasında,
a) Gerek işin yönetimi, gerekse işte kullanılacak her türlü malzeme, araç, makine, taşıt vb. nin taşınmaları (teklif birim fiyatlarda yer alanlar bunun dışındadır), bunlar için gerekli depo, baraka, hangar, garaj vb. tesislerin yapılması, bunların korunmaları ve sigortaları ile ilgili giderler,
b) İşin yerine getirilmesi için, yüklenici tarafından gerekli görülen bütün hizmet yolları (30 uncu maddede açıklanan malzeme ocaklarının değiştirilmesi halinde açılacak yollar bunun dışındadır) ile bunların üzerindeki geçici köprü ve geçitlerin yapım ve bakım giderleri ile kamuya açık yollarda iş süresince alınması gerekebilecek tedbirlerin giderleri,
c) Projelerin zemine uygulanması, röleve gibi işler ile yapı denetim görevlisi tarafından denetim amacıyla istenen her türlü ölçmeler için gerekli araç, malzeme ve personel giderleri,
ç) Sözleşmede veya eklerinde belirtilen yükleme ve benzeri teknik deneylerin giderleri,
d) Kabul heyetlerinin gerekli gördüğü durumlarda, yüklenicinin yaptığı işlerle ilgili olarak güven sağlamak için yapılacak bütün teknik deneylerin giderleri,
e) Şantiye hizmetleri için gerekli enerji ve suyun (yapının bünyesine giren su ve enerji bunun dışındadır) sağlanması, taşınması ve dağıtılması için gerekli tesislerin yapılması ve bunlarla ilgili işletme giderleri,
f) Yapı denetim görevlisinin işin durumunu, ilerlemesini göstermek ve tespit etmek üzere, iş süresince gerekli göreceği zamanlarda çekilecek, işin değişik aşamalarını gösterir üçer kopya fotoğraflarının filmleri ile birlikte giderleri yükleniciye aittir.
Yapım işinde çalışan personelin mevzuattan kaynaklanan bütün hakları yüklenici tarafından karşılanır. Yüklenicinin hak edişinin ödeneceği işçilere ilan olunur ve ilan tarihinden itibaren bir hafta içinde alacağı olan işçiler yapı denetim görevlisine başvurabilir.